- Trương Định được tôn làm Bình Tây Đại nguyên soái. Trong khi đó, Đỗ Quang trở thành Đốc biện quân lương - giống như công việc trước đây, khi còn đại đồn Kỳ Hòa - chuyên lo việc quyên góp lương thực, tiền của, nuôi nghĩa quân đánh giặc.

- Đỗ Quang giữ vai trò là chiếc cầu nối giữa triều đình Huế với nghĩa quân, là trung tâm phối hợp các phong trào yêu nước đánh Pháp của những thủ lĩnh: Đỗ Trình Thoại, Phan Văn Đạt, Lê Cao Dõng. Khi Đỗ Trình Thoại tử trận, Phan Văn Đạt, Lê Cao Dõng bị Pháp bắt và giết, Đỗ Quang đã kịp thời tâu sự việc lên triều đình Huế để ghi công, truy tặng danh hiệu cho các vị thủ lĩnh này.

- Ngày 10-2-1861, Thống quân Bùi Quang Diệu đem quân đánh địch, tiêu diệt được nhiều tên. Phía nghĩa quân có 27 người hy sinh. Đỗ Quang đã lệnh cho Bùi Quang Diệu tổ chức lễ truy điệu. Trong buổi lễ trọng thể đó, bài "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" nổi tiếng của cụ Nguyễn Đình Chiểu đã vang lên và truyền lại mãi về sau.

- Tháng 3-1862, Quản binh Nguyễn Văn Lịch cùng các phó quản binh Hoàng Khắc Nhượng, Vũ Văn Quang tổ chức trận phục kích ở sông Nhật Tảo, đốt cháy và tiêu diệt tàu Espérance (Hy Vọng) của Pháp. Tuần phủ Gia Định Đỗ Quang và Tuần phủ Định Tường Đỗ Thúc Tính đồng loạt tâu lên triều đình Huế, xin khen thưởng trọng hậu các chỉ huy và nghĩa quân đã tham gia trận đánh oanh liệt này…

Bài sớ "kinh động cả quỷ thần"

Triều đình Huế của vua Tự Đức lúng túng như gà mắc tóc trong việc đối phó với người Pháp xâm lược ở Nam Kỳ. Ngày 5-6-1862, triều đình Huế đã cam tâm ký hàng ước, cắt 3 tỉnh miền Đông cho Pháp.

Theo các điều khoản của hàng ước này, những thủ lĩnh đang oanh liệt đánh giặc, giữ đất ở miền Đông được lệnh điều đi nơi khác; còn nghĩa quân thì phải bãi binh, hạ vũ khí.

Lãnh binh Trương Định bị điều đi giữ chức vụ ở An Giang (có tài liệu nói là bị điều đến Phú Yên); Tuần phủ Gia Định Đỗ Quang thì bị triệu về Huế. Trong khi đó, Trương Định kiên quyết chống lệnh triều đình, tiếp tục ở lại tại trận, chỉ huy nghĩa quân chiến đấu.

Tuần phủ Đỗ Quang - đỗ tú tài năm 19 tuổi, cử nhân năm 22 tuổi, tiến sĩ năm 25 tuổi, đều là những học vị Nho học và Nho gia - vì theo tín điều "lấy chữ trung làm đầu" nên đã phải lên đường trở về Huế.

Về đến Huế, thấy có chiếu chỉ của vua Tự Đức quyết định cho làm Tham tri Bộ Hộ, sung chức Tuần phủ Nam Định thì Đỗ Quang kiên quyết từ chối. Trong bài sớ tâu lên vua Tự Đức xin từ quan, ông viết:

"Ngày tôi (rời Gia Định) trở về, kẻ sĩ và nhân dân chật đường đón đợi mà nói rằng: Từ nay cha bỏ con, quân bỏ dân. Quan trở về thì lại làm quan nhưng còn dân thì không được làm dân của triều đình nữa. Tiếng khóc nghẽn đường, tôi cũng phải gạt nước mắt mà ra đi.

Trộm nghĩ: Tôi tầm thường, kém cỏi, không có tài cán gì. Nhưng lâu nay quanh quẩn với dân, vốn không dám nghĩ đến ngày được sống mà trở về. Nay tôi được gọi về, còn nghĩa sĩ, nghĩa dân thì không được về triều đình mà góp sức, góp của nữa, không biết đặt mình vào đâu. Như thế là tôi, trên đã phụ triều đình, dưới thì phụ trăm họ, rõ ràng là không thể chối cãi.

Nếu bây giờ lại nhận chức ở Nam Định thì đối với nhân dân Gia Định biết nói sao đây? Đối với thiên hạ biết nói thế nào đây? Tôi có chút lòng của người biết xấu hổ nên cúi xin (bề trên) tha cho về vườn ruộng, để cho hả cái nỗi phẫn oán của nhân dân và tỏ cho còn giữ được cái liêm sỉ của thần hạ".

Bài sớ được dâng lên, "kinh động cả quỷ thần" - như lời "Thất trảm sớ" của Chu Văn An xưa. Vua Tự Đức chuyên chế, khắc nghiệt là thế mà phải "hạ giọng", cho vời Đỗ Quang vào bệ kiến ở điện Văn Minh rồi phủ dụ: "Trẫm đã biết lòng của ngươi Đỗ Quang rồi. Nên Đỗ Quang ngươi cũng phải hiểu lòng trẫm mà không được như thế!".

Những lời lẽ ấy không thuyết phục được Đỗ Quang. Ông vẫn giữ nguyên tấm lòng vì nước, vì dân mà kiên quyết theo đuổi việc đánh giặc giữ đất cho đến lúc lâm chung ở quê nhà ngày 7-8-1866 (Bính Dần), thọ 60 tuổi.